Inzet en inspanning leer je het best zo vroeg mogelijk. De epidemie van klachten tegen leerkrachten en werkgevers zegt veel over de huidige overgevoelige sfeer.

Ik vind dat je werk doen een teken van zelfrespect is. Een bron van trots en van persoonlijke overwinning. Anders laat je niet alleen jezelf, maar ook anderen in de steek.

’Veel te veel huiswerk’

Thuis had ik er een gesprek over. Mijn 16-jarige dochter is al even gedreven als ikzelf. Ze houdt van geschiedenis en kunst en slorpt boeken op. Ze praat er ook graag over en heeft uiteraard een mening over alles. Van wie zou ze dat hebben, lacht mijn moeder soms. Urenlang zit ze te schilderen. Ik heb allerlei prachtige dingen hangen in mijn huis. Van haar.

Het verbaast me niet dat ze kunst ook meeneemt in haar belangrijkste vakken op school. „Maar nu vind ik het niet meer leuk want ik moet uren aan een stuk op dezelfde plaats blijven zitten om daar iets op commando te maken en krijg ook veel te veel huiswerk. Kunst vind ik op die manier niet meer leuk”, klaagde ze.

Mijn lieve dochter leek een knuffel en medelijden te verwachten. Maar was ze dan vergeten welke moeder ze heeft? Ik gaf begrip, maar koos voor de leraar en voor hard werken.

Letterlijk met de zweep

Zelf had ik ook zo’n leraar, de enige die ik nooit zal vergeten. Hij was streng, zo streng dat we bibberden als hij binnenkwam. Maar de glinstering in zijn ogen als je het goed gedaan had, was onbetaalbaar. Zijn zweep meedogenloos als je lui was geweest. Soms letterlijk en dat was vreselijk maar hoorde tot de cultuur daar. Gelukkig is dat laatste afgeschaft.

Hier is een kind vragen om af en toe extra hard te werken al een probleem. Wat voor samenleving bouw je op, als je niet meer om inspanningen mag vragen?

Je ziet de symptomen overal, ongeacht de leeftijd. Kinderen die het slachtoffer uithangen op school en luie volwassenen op het werk, schijt hebben aan hun baas en hem/ haar van alles beschuldigen wanneer er verwacht wordt dat ze doen waarvoor ze betaald worden.

School is hard studeren. Werk hebben is presteren. We moeten onze kinderen dat leren. Met liefde, maar wel eerlijk en helder over het belang en de noodzaak van inspanning.

Leerkrachten moeten autoriteit kunnen tonen en respect krijgen in plaats van op eieren te lopen. Werkgevers mogen iets verwachten van hun werknemers zonder te hoeven smeken. Als je je werk niet doet, is er weinig waar je zelf trots op kunt zijn en je respecteert je opdrachtgever of je leerkracht ook niet.

Toen ik 7 jaar was had ik thuis vragen over een moeilijk Frans woord: ’boîte’. Blik dus. Hoe kon ik in godsnaam weten dat er een letter i bestond met een hoedje erop?! We zaten in de keuken. Mijn moeder liet me het telkens opnieuw proberen. Maar ik schreef het telkens verkeerd.

In tranen

Na de derde keer begon ik te huilen, maar ze bleef gefocust. „Je moet het kunnen, denk na.” Ik had tranen, een snottebel en snikte. Ik wou gewoon klagen over de leerkracht. Maar mijn eigen moeder bleek nog erger. Ik kon het niet geloven. Mijn moeder bleef vastberaden en negeerde mijn zielige houding. „Réfléchis’, ’denk na’- en schrijf het opnieuw.

Pas toen het eten klaar was, kreeg ik het antwoord. Ik zou nooit meer klagen in of buiten de keuken, maar bleef wel mijn studies en schoolomstandigheden met haar bespreken met de intentie ervan te leren. Maar ik begreep voor altijd dat de leerkracht het recht had om iets van mij te verwachten. Dat leren en presteren niet alleen leuk moet zijn, maar ook af en toe zweten is. Dát, en het feit dat ik sowieso graag las en bijleerde, heeft van mij de vrouw gemaakt die ik nu ben.

Liefde en compassie, maar geen zelfmedelijden

Terug in mijn huis in Vlaanderen waar we op een mooie bank zitten werd er dus geklaagd over de hoeveelheid huiswerk voor een vak dat mijn dochter enorm graag heeft. Ook voor je passie moet je hard werken. Ik zeg: „Wil je dat ik oma bel om met je te praten?” En weg was ze. Mijn dochter. Lachend.

Natuurlijk mag ze altijd liefde en compassie van mij verwachten, maar niet voor zelfmedelijden als het over inzet en zelfrespect gaat. Uiteindelijk heeft ze met de nodige toewijding haar huiswerk gemaakt en ging ze voldaan naar bed na een stevige knuffel.

Hoe moeilijk het ook is, we moeten de ouders zijn die onze kinderen nodig hebben. Liefdevol, maar hun ook leren dat je met inzet jezelf ontwikkelt en trots op jezelf kunt zijn.

Mijn moeder bekent nu dat ze mij bijna vastpakte toen ze mijn tranen en snottebel zag, maar wat zou ik zijn geworden als ze had toegegeven aan mijn geklaag?

Ik ben haar eeuwig dankbaar!

 

Dit was de negenenvijftigste column van Assita Kanko voor De Telegraaf.

www.telegraaf.nl