Optreden Parastoo Ahmad afgebroken
In Iran, waar religieus extremisme tot staatsdoctrine verheven is, levert zoiets je meteen een enkeltje gevangenis op. Haar optreden werd al snel afgebroken, ze werd opgepakt en is intussen weer op ’vrije’ voeten. Welke straf de zangeres wacht, zal pas later duidelijk worden.
Dichter bij huis, in Europa, begrijpen heel wat mensen niet waarom we hier zo hardnekkig blijven vasthouden aan het verbod op het dragen van religieuze symbolen in openbare functies waarin er contact is met het publiek. Het is immers toch maar een kledingstuk, waar maken we ons druk om? En hoe halen we het in ons conservatieve hoofd om vrouwen het recht op vrije kledingkeuze te ontzeggen?
Pleiten voor ’recht op hoofddoek’
Mag ik dit onbegrijpelijk vinden, om heel wat redenen? Alleen al in de wetenschap dat er in een land zoals Iran tal van vrouwen gestorven zijn omdat ze weigerden mee te gaan in de eis van de islamisten om hun hoofd te bedekken, zouden mensen die hier pleiten voor het ’recht op een hoofddoek’ - op school of op het werk - diep beschaamd moeten zijn.
Maar er is meer dan dat, veel meer. We moeten dringend af van het naïeve idee dat de hoofddoek niet meer is dan een onschuldig lapje stof waarmee sommige moslimvrouwen nu eenmaal graag hun identiteit bevestigen.
De opmars van de hoofddoek in West-Europa gaat heus niet toevallig hand in hand met de opmars van een almaar conservatievere islam, die het gebruik ervan probeert te ’normaliseren’. Waarbij het kledingstuk dus ook fungeert als glijmiddel voor onvervalst religieus fundamentalisme.
’Hoofddoek normaliseert islamitische kijk op vrouwen’
Vanuit het volle besef dat zo’n hoofddoek niet enkel onschuldig oogt, maar uiteraard ook bijzonder zichtbaar is. De sluier maakt het mogelijk om vrouwen – en steeds vaker ook jonge meisjes – meteen op te delen in twee categorieën: de gelovigen – en dus de goeden – versus de ongelovigen: de slechten. Het kledingstuk ’normaliseert’ tegelijkertijd de islamitische kijk op vrouwen in het westerse straatbeeld.
De Franse linkse activiste, essayiste en leerkracht Fatiha Boudjahlat – met Algerijnse roots – wijst al langer op de meersporenstrategie die islamisten in West-Europa voeren om de hoofddoek te normaliseren. Dat begint bij de gesluierde studente of jonge vrouw, die bewondering opwekt door haar intellectuele bevlogenheid, haar sociaal activisme en haar ogenschijnlijke strijd tegen alle vormen van discriminatie.
Daarnaast is er de gesluierde moeder. Een stukje discreter, maar wel beschermend en toegewijd en al even zichtbaar, in een schoolcontext of in het openbare leven.
Last but not least is er nu ook het publieke rolmodel: de gesluierde zangeres, of het jonge aanstormende talent dat in een talentenjacht bewondering wekt op televisie en het internet. Doorgaans maar licht gesluierd, ietwat frivool zelfs, maar ook met een ietwat dubbelzinnige identiteit die op sociale media niet zelden fors afwijkt van het op televisie verspreide ’zachte’ imago.
Hijab verheerlijkt
Mocht u er nog aan twijfelen: die strategie – waar onder meer de hand van de Moslimbroeders in mag worden vermoed – werkt wonderwel. Eind 2021 zag de Raad van Europa zich pas na bijzonder stevige politieke reacties in Frankrijk verplicht om een campagne terug te trekken waarin de hijab werd verheerlijkt als een uiting van persoonlijke vrijheid.
’Beauty is in diversity as freedom is in hijab’, klonk het op affiches. Bitter detail: nog geen jaar later zou de Iraanse studente Mahsa Amini overlijden aan haar verwondingen, nadat ze zwaar was mishandeld door Iraanse agenten omdat ze haar hoofddoek te losjes zou hebben gedragen.
Aantal moslima’s met hoofddoek fors toegenomen
Vorig jaar nog brachten het Franse Nationaal Instituut voor Statistiek en Economische Studies (INSEE) en het Instituut voor Demografische Studies (INED) een studie uit die aangaf dat het aantal moslimvrouwen dat bij onze zuiderburen een hoofddoek draagt in amper tien jaar tijd met niet minder dan 55 procent is toegenomen.
Sterker nog: deze praktijk blijkt het meest verspreid in de leeftijdsgroep 25-34 jaar. Grotendeels vrouwen van allochtone afkomst, die in Frankrijk zijn geboren dus. Het is niet anders in België, Duitsland of Nederland.
’Hoofddoek instrument van islamisten’
Wie even een discreet praatje maakt met enkele leerkrachten in ons land wordt al snel bedolven onder verhalen die aantonen hoe schoolmeisjes steeds vaker weigeren om hun hoofddoek af te nemen. Waarbij ze dan meteen ook een discours bovenhalen dat hun overduidelijk ingefluisterd is. Zij die de hoofddoek niet willen dragen worden door de anderen onder druk gezet, en soms zelfs door islamitische leerkrachten.
Nee, de hoofddoek is geen onschuldig lapje stof, het is een instrument in handen van islamisten die perfect weten hoe ze moeten inspelen op de zogenaamde progressieve gevoeligheden in West-Europa. Gevoeligheden die voor échte progressieven of feministen alle alarmbellen zouden moeten doen afgaan.
Deze column verscheen op zaterdag 21 december 2024 in De Telegraaf.