In landen zoals Nederland en de VS wordt meer gevraagd, maar dit zou nog een stapje verder kunnen en mogen gaan. Toen ik deze week op missie voor buitenlandse zaken van het Europees Parlement was in de zuidelijke Kaukasus, zag ik hoe graag Georgië bijvoorbeeld kandidaat-lid van de EU wil worden terwijl het land politiek nog ver daarvan af staat. Het deed me denken aan de nationaliteit op individueel niveau van een EU-lidstaat. Als je niks hoeft af te spreken is het ook hetzelfde als lid worden van de EU zonder inspanningen te verrichten of huiswerk te maken.
Ik weet dat mijn land, België, weinig mensen boeit en dat is begrijpelijk. Maar dit verhaal over je committeren boeit je misschien wel, omdat het over meer gaat dan dat. Het gaat over identiteit en territorium. Over duidelijke afspraken, sociale interactie en contract. Over kwesties die universeel zijn en waarmee veel beschavingen, vroeger en nu, te maken hebben gehad.
Sommige beschavingen hebben het overleefd, andere niet. Maar het proces van de ondergang is altijd hetzelfde geweest. Een langzame dood. Met de verwatering van verantwoordelijkheden en het gebrek aan waardering van de eigen waarden en normen. Want beschavingen storten niet plotseling in, zoals gebouwen of de Titanic. Nee, zij storten niet in één keer in, maar verliezen geleidelijk hun inhoud en hun pijlers, stukje bij beetje, van binnenuit weggevreten, tot er slechts een leeg omhulsel overblijft. Dan is het voorbij.
